Phát triển sản xuất, nâng cao Tiêu chí thu nhập cần đột phá mới trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 -2025 ở huyện Vũ Quang – Tĩnh Hà Tĩnh

                                                                                                                                                 Võ Văn Thanh                                                                                                                                                          Chi cục Thống kê huyện Vũ Quang- Hà Tĩnh 

         Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 263/QĐ-TTg ngày 22/2/2022 phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025.

           Theo Chương trình, mục tiêu cụ thể đến năm 2025:

        Trong đó phấn đấu cả nước có khoảng 40% số xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, ít nhất 10% số xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu và không còn xã dưới 15 tiêu chí; tiếp tục xây dựng nông thôn mới nâng cao và nông thôn mới kiểu mẫu đối với các xã, huyện, tỉnh đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới; thu nhập bình quân của người dân nông thôn tăng ít nhất 1,5 lần so với năm 2020. 

                                                                  Những sắc màu nông thôn mới trên những vùng quê hôm nay

         Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới (MTQGNTM), giai đoạn 2021- 2025 sẽ hướng mạnh tới xây dựng NTM theo hướng đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn giàu có và thịnh vượng, tiệm cận với khu vực đô thị.

         Xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn này cần được có tính đô thị hóa nông thôn bền vững và tăng cường liên kết nông thôn - đô thị; gắn chặt với việc tăng cường phát triển bền vững và bảo vệ môi trường nông nghiệp, nông thôn; xây dựng kinh tế thị trường nông thôn.

         Cùng với đó là xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội nông thôn đồng bộ, hiện đại và kết nối chặt chẽ với quá trình đô thị hóa. Kinh tế nông thôn phát triển mạnh mẽ sẽ làm trình độ sản xuất tiên tiến, nông dân chuyên nghiệp, sản phẩm có sức cạnh tranh cao. Sản xuất nông nghiệp gắn với phát triển thương mại, dịch vụ, du lịch và chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu…

         Do vậy sắp tới đề nghị cấp tỉnh cần xác định mục tiêu, nội dung xây dựng NTM (thông qua Bộ tiêu chí NTM mới tỉnh sắp ban hành) tiếp tục định lượng một cách hợp lý cả diện mạo, chất lượng, chiều rộng và chiều sâu của NTM trên cơ sở hoàn thiện Bộ tiêu chí NTM cấp xã, cấp huyện trong NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu cần quan tâm đến NTM cấp thôn. Đồng thời cần  cải tiến, hoàn thiện phương pháp đánh giá các chỉ tiêu NTM để đảm bảo khoa học và thực chất, nâng cao chất lượng xây dựng NTM, phát triển theo chiều sâu, hiệu quả và thiết thực, khắc phục tình trạng chạy theo thành tích; hướng mạnh hơn về cơ sở, phát huy mạnh hơn vai trò chủ thể và sự tham gia của người dân. Cùng với việc tiếp tục chọn xã là địa bàn cơ bản của xây dựng NTM, cần chọn thôn là đơn vị trọng điểm để đánh giá trong phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập.

         Cùng với việc nghiên cứu điều chỉnh, hoàn thiện bộ tiêu chí NTM, trong giai đoạn tới cần xác định rõ các loại hình NTM tiêu biểu để xây dựng thành các mô hình thực tế điển hình, có sức thuyết phục cao. Việc học tập các bài học kinh nghiệm từ mô hình thực tế luôn có tác dụng to lớn và thiết thực, tạo ra sức truyền cảm và lan toả sâu rộng tinh thần NTM mà các loại tài liệu chỉ đạo, điều hành, hướng dẫn không thể có được.

         Hiện này trên toàn quốc có các mô hình NTM tiêu biểu, mỗi loại hình sẽ có những biến thể đa dạng theo vùng miền, cụ thể:

        1. Mô hình NTM ven đô thị, đặc trưng cho quá trình đô thị hóa của nông thôn ven đô ở các vùng, miền, dựa trên đặc thù quy hoạch kiến trúc, cảnh quan nông thôn ven đô, quản lý xã hội phức tạp, bảo đảm an ninh trật tự của nông thôn ven đô, khai thác thế mạnh và vai trò của nông nghiệp ven đô, gắn với du lịch trải nghiệm nông nghiệp và phát triển dịch vụ tổng hợp.

        2. Mô hình NTM đặc trưng văn hóa truyền thống vùng miền dựa trên bản sắc văn hóa, cảnh quan đặc trưng nông thôn truyền thống ở các vùng, miền, dân tộc, gắn với phát triển du lịch nông thôn, trải nghiệm văn hóa dân tộc.

        3. Mô hình NTM của các làng nghề truyền thống gắn chặt với phát triển OCOP, bền vững về văn hóa và môi trường (11 nhóm nghề truyền thống mang bản sắc văn hóa), gắn với phát triển du lịch làng nghề, trải nghiệm làm nghề truyền thống.

        4. Mô hình NTM đặc trưng cho các lĩnh vực ngành nghề như: Mô hình NTM sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; mô hình NTM sản xuất hàng hóa quy mô lớn; mô hình NTM nghề cá ven biển; mô hình NTM nghề muối dựa trên nền tảng sản xuất muối nhân dân theo hướng sạch, an toàn và dinh dưỡng, gắn với du lịch nghề muối, trải nghiệm nghề muối; mô hình NTM nghề rừng tiêu biểu dựa trên nền tảng phát triển nghề rừng nhân dân, gắn với phát triển các cây dược liệu, du lịch nông thôn, trải nghiệm homestay, văn hóa bản địa.

        Đối với huyện Vũ Quang là một huyện miền núi đầu tiên đạt chuẩn NTM trong toàn quốc giai đoạn 2015-2020 để phát triển mạnh mẽ nông nghiệp, nông dân, nông thôn trong giai đoạn tới, cần có cách nhìn nhận và quyết tâm mới để đảm bảo tính bền vững.

        Trong khi nguồn lực của nhà nước đầu tư cho chương trình NTM của huyện giai đoạn 2021-2025 sẽ giảm bớt việc vận dụng và lựa chọn tạo ra các mô hình NTM mới, dựa trên các mô hình NTM các vùng, miền nói trên để tạo ra nguồn lực từ dân cư, thôn, xóm huy động vào xây dựng NTM trên địa bàn huyện là hết sức cần thiết và cấp bách và tạo ra tính bền vững đó cũng là mục tiêu mà Chương trình NTM của Chính phủ đã đề ra trong giai đoạn tới.